Genel

Dalgalı kurda altına geri dönelim..

Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, dünyanın önde gelen ekonomilerinin kur hareketlerine rehberlik etmesi için altını yeniden standart haline getirmesi çağrısı yaptı

Financial Times gazetesine bir yazı yazan Zoellick, altına bağlı dalgalı kurlar için 1971 yılında sona eren Bretton Woods sisteminden sonra, ‘Bretton Woods 2’ adında yeni bir sisteme gereksinim duyulduğunu belirtti.

Yeni sistemin dolar, euro, yen, sterlin ve yuan’ın hesaba katılarak oluşturulması gerektiğini belirten Zoellick, “Bu sistemde, piyasaların enflasyon, deflasyon ve gelecekteki kur değerlerine yönelik beklentileri için altının uluslararası bir referans olarak kullanması gerekiyor” dedi.

İkinci Dünya Savaşı’nın ardından 1945’te kurulan ve Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından yönetilen ilk Bretton Woods sistemi, altın değerine bağlı bir kur sistemi geliştirmişti. Zoellick’in çağrısıyla alevlenen kur tartışmalarının, perşembe günü Güney Kore’deki G20 zirvesinde de devam etmesi bekleniyor..

Kaynak : http://bigpara.ekolay.net/M3/haber_detay.asp?id=729468

*************************************************************************************

Yukarıdaki haberi okuduğumda “evet budur!” dedim.

Zoellick doğru söylüyor aslında ama kendine de pay çıkartıyor. Neymiş, dolar’ın da hesaba katılması lazımmış. Doları kattık da ya diğer abiler, onlara haksızlık olmayacak mı? Tabi ki, herkes senyoraj hakkından faydalansın-o zaman euro, yen, sterlin ve yuan’ı da hesaba katalım, herkes mutlu mesud yaşasın.

Katılmadığım yer işte burası.

Bence, eğer evrensel bir para sistemi oluşturulacak ise bunun tek kaynağı altın olmalıdır. Anlamayanlar için “Au” .. (işin içine biraz da kimya katalım hehe)

Şöyle bir sistem hayal ediyorum.

Uluslararası bir altın takas ve saklama merkezi (ATSM) kuruluyor. ATSM aynı zamanda para da basıyor. Örneğin 0,01gr, 0,10gr, 1gr, 5 gr, 10gr ve 100gr altına tekabul eden banknotlar basıp belli bir ücret karşılığında kendisine altın getirenlere veriyor. (aynen

Osmanlı’daki darphaneler gibi) Bunun para birimi de AU olsun. Banknot getirip karşılığında altın almak isteyene de altın iade ediyor.

İlk etapta tüm dünya ülkeleri ellerindeki altınları ATSM’ye getirip karşılığında banknotlarını alıyorlar. Bu şekilde bir para piyasası oluşuyor, altın karşılığı banknotlar mal ve hizmetler için bir değişim aracı olarak kullanılmaya başlanıyor. Hoşgeldin universal para birimi..Tüm bireyler/ülkeler artık neyi neyin karşılığında sattığını biliyorlar. İhracat ve ithalat işlemlerinde ne satıp ne aldıklarını biliyorlar..(örneğin şu an Çin’in elinde 3 Trilyon $ var-Kaynak : http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/02/index.htm, Allah sabır versin-gece gündüz çalıştılar yeşil yeşil dolarları biriktirdiler-kıyaslama yapmak için belirtmek gerekirse TR’nin 2009 yılı GSYH’sı yaklaşık 617 mio $-Kaynak : TUIK)

Banknota neden ihtiyaç var diye soranlara cevabımız şudur. Altını taşıması ve saklaması kolay olmadığındandır.

Buradaki temel sorun şu: AU’yu bankaya yatırdığımızda ne olacak? Eğer Bankalar kaydi para yaratmaya devam ederse bazı paraların ATSM’de karşılığı olmayacak, bu da kaosa neden olmayacak mıdır?

Bunun cevabı da şu olacak : Buradaki kritik bir konu bankaların kaydi para yaratma fonsiyonu feshedilecektir. Bu ne demek, bankalar topladıkları fonları kredi olarak verirse, mevduat sahipleri parasını geri çekebilmek için kredinin geri ödenmesini bekleyecek diğer bir deyişle vadesinden önce parasını çekemeyecek. Yani %100 rezerv! Sermaye yeterlilik rasyosu tavana vurmuş bankalar.. Kaldıraç etkisinden faydalanamayan bankalar.. Daha az kar eden bankalar.. (Burada uzun yıllardan beridir bir sakatlık vardı, bankaların bu kadar kar elde etmeleri hiç rasyonel değildi)

Şimdi yukarıdaki önermenin dayanaklarını açıklayalım.

Neden altın?

Değerli madenlerin bir üretim maliyeti vardır. Oysa kağıt paranın üretim maliyeti yok denecek kadar azdır. Eğer altını üretme maliyeti, değerini geçiyorsa altını yeraltından çıkarmanın anlamı yoktur. Altının para olması halinde altın madeni şirketleri daha fazla altın üreteceklerdir. Dolayısıyla para arzının devamlı arttığı bir mekanizma olacaktır.

Tersten baktığımızda para arzının artması için arka tarafta emek ve alın teri olması gerekir. Keyfe keder para basma olmayacağından devalüasyon tehlikesi de yoktur.

Başka bir nokta; altın tüm insanlığın değeri üzerinde mutabık kaldığı universal bir madendir. Dolayısla kabullenme noktasında sıkıntı yoktur.

“Nefsanî arzulara, (özellikle) kadınlara , oğullara, yığın yığın biriktirilmiş altın ve gümüşe, salma atlara, sağmal hayvanlara ve ekinlere karşı düşkünlük insanlara çekici kılındı..” (Kur’an, 3:14)

Allah herşeyi bir amaçla yaratmıştır, Ibn Haldun’a göre altın ve gümüşün yaratılış amacı da para olarak iş görmesidir.

“Allah iki değerli maden altın ve gümüşü bütün sermaye birikimlerinin değer ölçüsü olarak yaratmıştır. Altın ve gümüş bu dünyada yaşayanların tercihine göre hazine ve mülk olarak kabul ettikleri şeylerdir. Belirli durumlarda diğer varlıklar elde edilse bile, bunlar, nihayetinde altın ve gümüşe sahip olabilmek içindir. Altın ve gümüş haricinde diğer bütün şeyler piyasa dalgalanmasına bağlıdır. Bu ikisi kârın, mülkün ve hazinenin temelidir” (Ibn Haldun, Mukaddime, (1967) s.313.)

Özetle, yukarıdaki önerme para kavramını ve banka kavramını değiştiriyor.

Başka bir yazımızda Altın Para Standartı, Bretton Woods ve Petrol krizinden biraz bahsedelim.

Devamında ise de yukarıdaki önermeyi faiz döngüsü ve Irwing Fisher’in “Quantative Theory of Money” si kapsamında değerlendirelim. Yine Irwing Hoca’nın 1935’lerde söylediği bankalara kaydi para yaratma özelliğinin verilmesini ayağa sıkılan kurşunla eşdeğer tutmasının sebeplerini açıklayalım..

Yorumlar

yorumlar

Leave a Comment

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir